BAKYA MO NENENG... Luma At Kupas Na

Bakya Mo Neneng

Ang buhay ay may tuwid at hindi malilinaw na linya, at dahil ang pelikula ay salamin ng buhay, kung ano ang gulo sa buhay ay iyon din ang dapat na ipinakikita sa pelikula. Ngunit matapos mapurga sa mga pelikulang walang ibang ipinapakita kundi ang pagkakabuhol-buhol ng mga linya sa buhay, kumpleto sa mga inaasahang rekado ang Bakya Mo Neneng (JE Productions). Bagamat mabagal ang pagtakbo ng kuwento, lahat ng bahagi nito ay malinaw. Ang mga tauhan, mula sa dalagang-bukid na si Neneng (Nora Aunor), ang anak-mayamang si Jerry (Tirso Cruz III), ang binatang magbubukid na si David (Joseph Estrada) at si Aling Pilar (Gloria Sevilla), ang ina ni Neneng. Ang mga bandidong walang ginawa kundi magkalat ng lagim, kahit sabihing wala tayong nakikilalang tulad nila ay hindi pa rin maipangangatwirang hindi sila nabuhay noon, nabubuhay ngayon at mabubuhay bukas. Higit pa kung aalalahanin ang mga tauhang tulad nila ang naging kaulayaw ng ating mga ninuno sa kanilang pananaginip ng gising. Naiiba ang Bakya Mo Neneng sapagkat sa simula't simula pa lamang ng pelikula ay kilala na kung sino ang mga bida, kontrabida, kung alin ang tama at mali. Sa halip na mag-aksaya ng panahon sa paghahain ng mga dapat o hindi dapat, ginamit ng pelikula ang palitan ng mga pahayag sa pagitan ng mga tauhan bilang lohikong direkisyon ng kuwento. Sa pagsasalarawan ng tagpo ng pamamaalam, lumilipat ang tuon ng salaysay tungo sa personal dahil nabibigyan ng puwang ang mga daigdig ng romansa at domestisidad, at ng mahalagang kontrapunto ang mapanaklaw na dimensiyon ng salaysay. Naihayag na kaakibat ng pagsulong ang mga kumpas ng damdamin na isinabuhay ng mga tao sa loob ng kasaysayan. Naturalisado na ang usapin sa konteksto ng bukid at pag-aararo sa salaysay, dahil ito ang naging pangunahing bukal ng mga tugon at katiyakan sa mga tunggaliang kinakaharap ng mga tauhan at ang tematiko nito ang lunsaran kung saan naitatag ang mahahalagang sandali ng banghay.

Sumunod man sa nakasanayan nang ugali sa paggawa ng pelikula ang Bakya Mo Neneng, ang pagtatahi ng mga papel ay sinadya para lumapat sa tinatawag na imahe ng mga artistang nagsuot nito. Susi dito ang masinsin at maningning na pagganap ni Nora Aunor bilang Neneng, na nagpamalas ng tatag ng kalooban, kahinahunan at pag-ibig sa lalaking kanyang minamahal. Malaking krimen kung sakaling pinagpalit ang mga papel nina Joseph Estrada at Tirso Cruz III. Sa paglabas pa lamang ng pangalan ni Gloria Sevilla, umaasa tayong papel ng isang ulirang ina ang kanyang gagampanan. Nauunawaan ng mga gumawa ng Bakya Mo Neneng kung ano ang inaasahan ng manonood nito. Kung ang pagsasagawa ng mga inobasyon sa pelikula ay nangangailangan ng matatag na kaalaman sa sining, ang paggawa ng mga pelikulang may mahigpit na mga alituntuning dapat sundin ay mangangailangan din ng ganoon katatag na kaalaman, kahit ito'y hindi matatawag na sining. Maari pang pagtalunan kung kailangan pa ng mga pelikulang tulad ng Bakya Mo Neneng, ngunit tila isang bagay lamang ang lumilitaw, na ang anumang pelikulang magtatangkang gumawa ng tulad nito ay wala nang marararting kundi ang kinatatayuan nito ngayon. Hangga't hindi nabibigyan ng mga makabagong kahulugan ang mga makalumang balangkas ng pagsasalaysay na ginamit ng Bakya Mo Neneng, mawawalan ng saysay ang lahat ng mga pelikulang tutulad dito. Nahuli ng pelikula ang lahat ng mga pulsong nagpapatakbo sa pangarap ng maraming Pilipino. Mula sa mga tanawing tulad ng pintura ni Fernando Amorsolo, may buhay ang bawat binlid ng palay, madarama ang hamog ng bulaklak at maririnig ang tilaok ng manok sa madaling-araw. Ang lahat ng ito ay gayumang humihila sa paa ng isang taga-Maynila na puntahan ang bukid para damahin ang buhay na ipininta ng artista. Ang mga gawain at damdaming ipinahihiwatig ay hindi naiiba sa mga ipinahihiwatig ng ating mga kundiman at ang sukatan ng nakamihasnang pangangatwirang luma at kupas na.

Direksiyon: Augusto Buenaventura
Dulang Pampelikula: Augusto Buenaventura At Diego C. Cagahastian
Sinematograpiya: Fredy Conde
Musika: Ernani Cuenco
Editing: Edgardo Vinarao
Disenyo: Vicente Bonus
Produksiyon: JE Productions
Release Date: December 24, 1977